Στην σημερινή ανάρτηση θα σας παρουσιάσω 6+1 δραστηριότητες για να γνωρίσουν τα παιδιά, τα ζώα της Αρκτικής.
Ο Χειμώνας με τον κρύο καιρό είναι μια ιδανική εποχή, για να μιλήσουμε στα παιδιά για τα ζώα που ζουν στους πάγους. Οι χαμηλές θερμοκρασίες δημιουργούν ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο γίνεται καλύτερα κατανοητή η ζωή αυτών των ζώων.
Τις δραστηριότητες που θα σας δείξω, τις δουλέψαμε με τα παιδιά μου (6,5 και 3,5 ετών) το τελευταίο διάστημα.
Οι δραστηριότητες αυτές μπορούν πολύ εύκολα να γίνουν στο σπίτι (εξάλλου και εμείς στο σπίτι τις πραγματοποιήσαμε) αλλά αν είστε παιδαγωγοί ή νηπιαγωγοί θα χαρώ πολύ να σας δώσω έμπνευση, για να τις δουλέψετε με τους μαθητές σας μέσα στην τάξη.
Δύο από τις πιο αφιλόξενες περιοχές του πλανήτη μας, που ταυτόχρονα υπό μία έννοια μπορούν να χαρακτηριστούν και άκρα του, είναι ο Νότιος Πόλος (Ανταρκτική) και ο Βόρειος Πόλος (Αρκτική).
Αρχικά να διευκρινίσω ότι ο πιγκουίνος και η φώκια είναι Ζώα του Νοτίου Πόλου και όχι της Αρκτικής, εγώ όμως τα συμπεριέλαβα στις δραστηριότητες μας, αφού είναι από τα πιο χαρακτηριστικά ζώα των πάγων.
Ο καλύτερος τρόπος για να ξεκινήσουμε να μελετάμε ένα θέμα με τα παιδιά, είναι η ανάγνωση σχετικών βιβλίων.
6+1 δραστηριότητες για να γνωρίσουν τα παιδιά, τα ζώα της Αρκτικής.
1η δραστηριότητα: Ανάγνωση Βιβλίων.
Τα δύο βιβλία που επέλεξα εγώ είναι “Ο Άτλαντας για παιδιά/Καταπληκτικά ζώα” από τις Εκδόσεις Διόπτρα και “Τα ζώα των Πάγων” της Camille Jourdy από τις Εκδόσεις Νεφέλη.
Το πρώτο βιβλίο το επέλεξα για τον μεγάλο μου γιο, γιατί είναι μια πολύ ωραία μικρή αλλά περιεκτική εγκυκλοπαίδεια για τα ζώα και μας έδωσε εξαιρετικά ενδιαφέρουσες πληροφορίες.
Επίσης ήταν μια ωραία ευκαιρία για εξάσκηση στην αναγνωστική του ικανότητα.
Το βιβλίο στις πρώτες του σελίδες χωρίζει τον παγκόσμιο χάρτη σε περιοχές (Βόρια Αμερική, Νότια Αμερική, Νησιά Γκαλαπάγκος, Ευρώπη, Ευρασία, Αφρική κ.τ.λ.) και δίνει τις πιο βασικές πληροφορίες της κάθε γεωγραφικής περιοχής.
Στη συνέχεια αναλύει το ζωικό βασίλειο της κάθε περιοχής με στοιχεία για τα πιο χαρακτηριστικά ζώα της.
Το δεύτερο βιβλίο το επέλεξα για τον μικρό μου γιο, γιατί είναι ένα πολύ όμορφο βιβλίο με εξαιρετική εικονογράφηση.
Η Ζωή, ο Άρης και η Λουίζα έχασαν τη μπάλα τους, μαζί τους ψάχνουν και οι μικροί αναγνώστες να τη βρουν, ενώ παράλληλα γνωρίζουν τα ζώα που ζουν στις πιο κρύες περιοχές της γης.
Παρακάτω θα σας παραθέσω μερικές χρήσιμες πληροφορίες που πήραμε από το πρώτο βιβλίο που σας έδειξα για την Αρκτική και τα ζώα που μελετήσαμε.
Όταν μιλάμε για το Βόρειο Πόλο, συνήθως αναφερόμαστε στην περιοχή της Αρκτικής που περιλαμβάνει τον Αρκτικό Ωκεανό και τμήματα των πιο κοντινών ηπείρων. Αυτές οι περιοχές καλύπτονται από χιόνι σχεδόν όλο το χρόνο. Σε αντίθεση με την Ανταρκτική, που είναι μία ήπειρος με ξηρά κάτω από τους πάγους και τα χιόνια η Αρκτική δεν είναι ήπειρος. Τα ζώα που ζουν εκεί έχουν προσαρμοστεί πολύ καλά στο κρύο. Είναι η πατρίδα των πολικών αρκούδων και των αρκτικών αλεπούδων.
“Ο Άτλαντας για παιδιά/Καταπληκτικά ζώα” από τις Εκδόσεις Διόπτρα, σελ: 6
Πολική αρκούδα.
Το σώμα της “βασίλισσας του Βορείου Πόλου” είναι τέλεια προσαρμοσμένο στη παγωνιά. Το πυκνό τρίχωμα της τη ζεσταίνει ακόμα και όταν κάθεται στον πάγο, ενώ το λίπος της τη ζεσταίνει όταν κολυμπάει. Οι πατούσες της είναι τριχωτές, κι έτσι διατηρούνται ζεστές και δε γλιστρούν στον πάγο. Η ανοιχτόχρωμη γούνα της, της προσφέρει καμουφλάρισμα στο χιονισμένο περιβάλλον της. Όλα αυτά την κάνουν επικίνδυνη κυνηγό.
“Ο Άτλαντας για παιδιά/Καταπληκτικά ζώα” από τις Εκδόσεις Διόπτρα, σελ: 31
Αρκτική αλεπού.
Η Αρκτική αλεπού προσαρμόζεται πολύ εύκολα στο περιβάλλον της, γι’ αυτό και επιβιώνει στις σκληρές συνθήκες και στις παγωμένες θερμοκρασίες της Αρκτικής. Οι γούνινες πατούσες της, της επιτρέπουν να περπατάει στον πάγο. Το λευκό πυκνό τρίχωμα της αποτελεί ιδανικό καμουφλάρισμα τον χειμώνα, αλλά σκουραίνει και αραιώνει το καλοκαίρι ώστε να της επιτρέπει να κινείται με άνεση και περνάει απαρατήρητη ανάμεσα σε φυτά και θάμνους.
Αυτή η αλεπού ζει σε λαγούμι, δηλαδή σε μια τρύπα με πολλές σήραγγες στο έδαφος. Τα παιδιά κληρονομούν πολύ συχνά από τους γονείς τους αυτό το άνετο σπιτάκι.
“Ο Άτλαντας για παιδιά/Καταπληκτικά ζώα” από τις Εκδόσεις Διόπτρα, σελ: 31
Θαλάσσιος ίππος.
Ο θαλάσσιος ίππος ζει στον Αρκτικό Ωκεανό και στις γύρω περιοχές. Είναι ένα ογκώδες ζώο με μουστάκια και μεγάλους χαυλιόδοντες. Όταν ενηλικιώνεται, το βάρος του φτάνει τους δύο τόνους. Συχνά οι θαλάσσιοι ίπποι ζουν σε κοπάδια στην ξηρά. Το δέρμα των μικρών θαλάσσιων ίππων είναι σκούρο καφέ, αλλά αποκτά μια πιο ανοιχτή κανελιά απόχρωση καθώς μεγαλώνουν.
Ο Θαλάσσιος ίππος έχει μόνο 3 φυσικούς εχθρούς: την όρκα, την πολική αρκούδα και τον άνθρωπο.
“Ο Άτλαντας για παιδιά/Καταπληκτικά ζώα” από τις Εκδόσεις Διόπτρα, σελ: 31
Φάλαινα Μπελούγκα.
Η Φάλαινα Μπελούγκα έχει μήκος 4-6 μέτρα και είναι σχετικά μικρή, αν τη συγκρίνουμε με άλλες φάλαινες. Επειδή έχει ανοιχτό χρώμα, η Μπελούγκα είναι γνωστή και ως “λευκή φάλαινα”. Γεννιέται γκρίζα ή καφετιά και το δέρμα της γίνεται λευκό μόνο όταν ενηλικιώνεται. Είναι πολύ κοινωνικό πλάσμα και ζει σε μικρές ομάδες ή κοπάδια.
Η Μπελούγκα “μιλάει” με ήχους που θυμίζουν σφυρίγματα. Περνάει τον καιρό της στα νερά του Αρκτικού Ωκεανού.
“Ο Άτλαντας για παιδιά/Καταπληκτικά ζώα” από τις Εκδόσεις Διόπτρα, σελ: 34
Φώκια.
Υπάρχουν πολλά είδη φώκιας, αλλά τυπικά χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες: σε φώκιες και αληθινές φώκιες. Οι αληθινές φώκιες ξεχωρίζουν από τις γουνοφόρες φώκιες, τους θαλάσσιους ίππους και τους θαλάσσιους λέοντες, επειδή οι αληθινές φώκιες δεν ‘έχουν εμφανή αφτιά και δε μπορούν να περπατήσουν με τα πισινά τους πτερύγια.
Συναντάμε φώκιες σε πολλά μέρη του κόσμου. Περνούν τον περισσότερο χρόνο στο νερό και μπορούν να μείνουν για ολόκληρες εβδομάδες στη θάλασσα κυνηγώντας. Πρέπει βέβαια να βγαίνουν και στην επιφάνεια για να παίρνουν ανάσα.
“Ο Άτλαντας για παιδιά/Καταπληκτικά ζώα” από τις Εκδόσεις Διόπτρα, σελ: 32
Πιγκουίνοι.
Υπάρχουν πολλά πιγκουίνων όπως ο Βασιλικός πιγκουίνος, ο Αυτοκρατορικός, ο Νότιος Βραχώδης και ο πιγκουίνος Γκεντού.
Εμείς μιλήσαμε για τον Αυτοκρατορικό πιγκουίνο που είναι και ο μεγαλύτερος και ο πιο καλά προσαρμοσμένος στις σκληρές συνθήκες της παγωμένης πατρίδας του (Ανταρκτική). Οι Αυτοκρατορικοί πιγκουίνοι ζουν σε μεγάλες ομάδες για να νιώθουν ασφαλείς και στριμώχνονται πλάι πλάι για να προστατεύονται από τους παγωμένους πολικούς ανέμους.
Κάθε πιγκουίνος της αποικίας μετακινείται με τη σειρά του από την κρύα παγωμένη εξωτερική θέση στη ζεστασιά του κέντρου, έτσι ώστε να μη μένει κανείς έξω για πολύ. Οι αυτοκρατορικοί πιγκουίνοι κάνουν τα αβγά τους την πιο κρύα περίοδο του χειμώνα. Ο μπαμπάς τα ισορροπεί πάνω στα πόδια του για να τα κρατάει ζεστά ενώ η μαμά πηγαίνει για ψάρεμα.
Οι βασιλικοί και οι αυτοκρατορικοί πιγκουίνοι μοιάζουν, αλλά τα μικρά τους διαφέρουν αρκετά. Ο αυτοκρατορικός πιγκουίνος γίνεται ψηλότερος, όμως τα πιγκουινάκια του είναι μικρά και γκρίζα. Ενώ τα μικρά του βασιλικού είναι πολύ μεγαλύτερα και καφετιά.
“Ο Άτλαντας για παιδιά/Καταπληκτικά ζώα” από τις Εκδόσεις Διόπτρα, σελ: 32
Για τα υπόλοιπα ζώα της Αρκτικής είδαμε εικόνες και πήραμε πληροφορίες από το διαδίκτυο.
2η δραστηριότητα: Φύλλα εργασίας με τα Ζώα της Αρκτικής.
Αφού σε πρώτη φάση γνωρίσαμε και μελετήσαμε τα Ζώα της Αρκτικής στη συνέχεια αξιοποιήσαμε κάποια από τα Φύλλα εργασίας από το Πακέτο με τα Ζώα της Αρκτικής που δημιούργησα εγώ και είναι διαθέσιμο προς πώληση.
Με το μικρό ζουζούνι επικεντρωθήκαμε κυρίως σε εργασίες με αριθμούς, συγκεκριμένα δουλέψαμε με τις clip cards του πακέτου, στις οποίες έπρεπε να μετρά τα ζωάκια και να τοποθετεί το μανταλάκι στο σωστό αριθμό.
Μέχρι το 10 τα πήγε πολύ καλά ενώ το 11 και το 12 σε καμία περίπτωση δε τα ξεχωρίζει. Του έδειξα εγώ τον σωστό αριθμό και εκείνος απλά τοποθέτησε.
Έπειτα ασχοληθήκαμε με εργασίες οπτικής αντίληψης. Όπως αυτή με την αναγνώριση του διαφορετικού ζώου σε κάθε σειρά ή τη δημιουργία μοτίβων.
Μία αγαπημένη δραστηριότητα των πιο μικρών παιδιών είναι το κόψιμο με το ψαλίδι (όπου γίνεται χρήση φυσικά) και η χρήση της κόλλας. Μια τέτοια δραστηριότητα ήταν η ταξινόμηση (κάποιων) ζώων της Αρκτικής σε αυτά που έχουν πόδια και σε αυτά που έχουν πτερύγια.
Το μεγάλο ζουζούνι από την άλλη επέλεξε να ασχοληθεί με αντιστοίχιση εικόνας και λέξης και προγραφικές ασκήσεις.
Με καταμέτρηση των ζώων σε κάθε σειρά και γραφή του αντίστοιχου αριθμού.
Και με παζλ μεγαλύτερου βαθμού δυσκολίας, όπως αυτό που οι πλαϊνοί βοηθητικοί αριθμοί ανεβαίνουν ανά 5 μέχρι το 50.
Σε περίπτωση που θέλετε να δουλέψετε και εσείς αυτό το θέμα και αναζητάτε περισσότερο υλικό για αξιοποίηση με τα παιδιά, μπορείτε να προμηθευτείτε το αρχείο, πατώντας εδώ.
6+1 δραστηριότητες για να γνωρίσουν τα παιδιά, τα ζώα της Αρκτικής.
3η δραστηριότητα: Δωρεάν εκτυπώσιμο παζλ με τα ζώα της Αρκτικής.
Μέσα στις δραστηριότητες της θεματικής, συμπεριέλαβα και αυτό το παζλ με τα ζώα, που σκοπό έχει τα παιδιά να ταιριάξουν τα μεγάλα ζώα με τα αντίστοιχα μικρά τους.
Ένας πρώτος τρόπος παιχνιδιού είναι να χωρίσετε τα μικρά και μεγάλα ζώα σε δύο στοίβες και τα παιδιά να ψάχνουν και να δημιουργούν τα σωστά ζευγαράκια.
Ένας δεύτερος τρόπος είναι να δημιουργήσετε εσείς τα ζευγαράκια μπερδεμένα και τα παιδιά να εντοπίσουν και να διορθώσουν τα λάθη.
4η δραστηριότητα: Αισθητηριακό κουτί με ζώα της Αρκτικής.
Για αυτή τη δραστηριότητα με το αισθητηριακό κουτί χρησιμοποίησα ένα μεγάλο κουτί (από τα κλασικά του ΙΚΕΑ που τοποθετούνται στο τραπεζάκι το FLISAT), ρύζι (μισό άσπρο και μισό χρωματισμένο γαλάζιο) δύο αντίγραφα της σελίδα από το πακέτο με τα Ζώα της Αρκτικής στην οποία απεικονίζονται όλα τα ζώα σε μικρές εικόνες, ζωάκια παιχνίδια και άσπρα και μπλε πομ πομ.
Σε περίπτωση που κάνετε κάτι αντίστοιχο, εμπλουτίστε το κουτί με οτιδήποτε άλλο έχετε και θεωρείτε σχετικό.
Έστησα το κουτί αφού πρώτα είχα κρύψει μέσα στο ρύζι τις μικρές κάρτες από το ένα αντίγραφο της σελίδας που σας είπα προηγουμένως, την άλλη σελίδα την κράτησα ολόκληρη με σκοπό όποια κάρτα βρίσκει το παιδί να την τοποθετεί πάνω στο αντίστοιχο του.
Αυτά τα κουτιά έχουν πάντα σίγουρη επιτυχία και ασχολούνται με αυτά για πάρα πολλές μέρες.
5η δραστηριότητα: Ελευθερώνουμε τα ζωάκια μέσα από τον πάγο.
Στην πραγματικότητα η συγκεκριμένη δραστηριότητα είναι ένα πείραμα αλλά και η αφορμή για να εξηγήσουμε στα παιδιά κάποια πράγματα για τον πάγο, τι είναι, πως δημιουργείτε, πώς μπορεί ο πάγος να λιώσει. Συζητήσαμε για το ποιες συνέπειες μπορεί να έχει το λιώσιμο των πάγων για το μέλλον του πλανήτη κ.α.
Αρχικά γέμισα ένα σακουλάκι μέχρι τη μέση με νερό, τοποθέτησα μέσα σε αυτό ένα παιχνίδι ζωάκι από αυτά που ήδη είχαμε και το έβαλα στην κατάψυξη. Το άφησα ένα εικοσιτετράωρο για να παγώσει.
Την επόμενη μέρα που πραγματοποιήσαμε την δραστηριότητα, ετοίμασα το τραπεζάκι με όλα τα απαραίτητα υλικά.
Για κάθε παιδί ετοίμασα τον κομμάτι πάγου με το ζωάκι του μέσα, αφού έκοψα και έβγαλα το σακουλάκι. Μέσα σε ένα μπολάκι έβαλα αλάτι, (χρειάστηκε να γεμίσω αρκετές φορές με αλάτι μέχρι να ελευθερωθεί το ζωάκι) και σε ένα πιατάκι τοποθέτησα ζεστό νερό χρωματισμένο μπλε (περισσότερο για εφέ αλλά και για να φαίνεται πάνω στον πάγο. Νερό επίσης χρειάστηκε να γεμίσω πάρα πολλές φορές) ένα κουταλάκι και μία μεγάλη σύριγγα για να γεμίζουν και να αδειάζουν το ζεστό νερό πάνω στον πάγο.
Η διαδικασία είχε ως εξής: Τα παιδιά πρώτα με το κουταλάκι τοποθετούσαν αλάτι πάνω στον πάγο και μετά έριχναν με τη σύριγγα το ζεστό νερό. Σιγά σιγά ο πάγος άρχισε να λιώνει και μετά από κάμποση ώρα καταφέραμε να ελευθερώσουμε τα ζωάκια μας.
Τα παιδιά ασχολήθηκαν πάρα πολύ ώρα με τη συγκεκριμένη δραστηριότητα, με υπομονή και επιμονή έριχναν μια αλάτι, μια νερό ξανά και ξανά. Ώσπου τα κατάφεραν.
6+1 δραστηριότητες για να γνωρίσουν τα παιδιά, τα ζώα της Αρκτικής.
6η δραστηριότητα: Παίζουμε στο χιόνι.
Αν και ήμασταν από τους τυχερούς που το προηγούμενο διάστημα μας είχε χιονίσει και μάλιστα άργησε αρκετά να λιώσει, δεν υπήρχε περίπτωση να καταπιαστούμε με ένα τέτοιο θέμα και να μην παίξουμε σε DIY χιόνι.
Η συνταγή που φτιάχνω εγώ το χιόνι έχει μόνο δύο υλικά, είναι απλή και ποτέ δεν βγαίνει λάθος.
Μαγειρική σόδα όσοι θέλετε (εγώ έβαλα 250 gr σε κάθε κουτί) και λίγο νερό ίσα να βγει η υφή του χιονιού.
Είναι μια ωραία ευκαιρία για ελεύθερο παιχνίδι και καλλιέργεια φαντασίας με θέμα τον Χειμώνα.
7η δραστηριότητα: Χειροτεχνίες.
Κλείνοντας την θεματική με τα ζώα της Αρκτικής κάναμε δύο χειροτεχνίες.
Επιλέξαμε δύο ζώα που μας έκαναν εντύπωση και τα δημιουργήσαμε.
Ο Νικόλας επέλεξε την Αρκτική κουκουβάγια ή αλλιώς τα διαστημικά πουλιά όπως τα ονόμασε όταν τελείωσε η κατασκευή μας και ο Κάσσανδρος επέλεξε τον Θαλάσσιο ίππο μιας και του έκαναν εντύπωση τα μεγάλα δόντια του.
Κατασκευή: Αρκτική κουκουβάγια.
Υλικά που χρειαστήκαμε:
- Μαύρο κανσόν χαρτί
- Χαρτί από κραφτ σακουλάκι
- Ματάκια
- Άσπρη δακτυλομπογιά
- Κίτρινη δακτυλομπογιά
- Φελλό
- Μαύρο και πορτοκαλί μαρκαδόρο.
- Ψαλίδι
- Κόλλα
Αρχικά κόψαμε και κολλήσαμε το κραφτ χαρτί πάνω στο μαύρο κανσόν σε σχήμα κλαδιού δέντρου και με τον μαύρο μαρκαδόρο κάναμε γραμμές για να φαίνεται καλύτερα το κλαδί.
Στην συνέχεια βουτήξαμε το φελλό μέσα στην άσπρή τέμπερα και προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε τις λευκές κουκουβάγιες πάνω στο κλαδί και μετά βουτήξαμε μέσα στην κίτρινη και κάναμε το φεγγάρι.
Μόλις στέγνωσε καλά, κολλήσαμε τα μάτια στις κουκουβάγιες και σχεδιάσαμε τις μύτες τους.
Κατασκευή: Θαλάσσιος ίππος.
Υλικά που χρειαστήκαμε:
- 1 Χάρτινο μεγάλο πιάτο
- 2 Χάρτινα μικρά πιάτα
- Καφέ δακτυλομπογιά
- 2 Γλωσσοπίεστρα
- Μαλλί πλεξίματος
- Ματάκια
- Μαύρος μαρκαδόρος
- Κόλλα
- Ψαλίδι
- Συρραπτικό
Αρχικά βάψαμε τα τρία πιάτα με την καφέ τέμπερα.
Μόλις στέγνωσαν, κόψαμε το ένα μικρό πιάτο στη μέση, ενώ στο άλλο κολλήσαμε τα μάτια, λίγο από το μαλλί πλεξίματος για μουστάκια, τους χαυλιόδοντες και σχεδιάσαμε με τον μαύρο μαρκαδόρο τη μύτη και το στόμα του ίππου.
Στη συνέχεια συναρμολογήσαμε και ενώσαμε με συρραπτικό τα μέρη του Θαλάσσιου ίππου μας.
Ελπίζω οι ιδέες μας να σας άρεσαν, να τις βρήκατε χρήσιμες και να τις πραγματοποιήσετε και εσείς με τα παιδάκια σας.
Αφήστε μου ένα σχόλιο, αν βρήκατε αυτή την ανάρτηση χρήσιμη και αν θα προσθέτατε και εσείς κάποια άλλη δραστηριότητα.