By Η σημερινή βιβλιοπρόταση αφορά το βιβλίο “100 απλές δραστηριότητες STEAM” για μικρούς επιστήμονες και καλλιτέχνες και κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο.
Συγγραφέας του βιβλίου είναι η Άντρεα Σκάλτζο-Γι η οποία είναι και δημιουργός του δημοφιλούς ιστότοπου Raising Dragons που σκοπό έχει την ενθάρρυνση της μάθησης μέσω του παιχνιδιού. Ζει σε προάστιο στη Φιλαδέλφεια με το σύζυγό της και τους 4 ζωηρούς γιους τους.
Το συγκεκριμένο βιβλίο το ξεχωρίσαμε πάρα πολύ γρήγορα, αφού από το πρώτο κιόλας ξεφύλλισμα μας κέντρισε το ενδιαφέρον με τις πρωτότυπες δραστηριότητες STEAM που μας προτείνει.
Το διάστημα των Πασχαλινών διακοπών που διανύουμε είναι η τέλεια ευκαιρία να ασχοληθούμε με κάτι εντελώς διαφορετικό από τα συνηθισμένα, με οδηγό πάντα αυτό το εξαιρετικό βιβλίο και τις ιδέες του.
Πρώτα όμως πάμε να δούμε τι είναι το STEM/STEAM και γιατί είναι σημαντικό.
Το STEM ενσωματώνει στοιχεία φυσικών επιστημών (science), τεχνολογίας (technology), μηχανικής (engineering) και μαθηματικών (mathematics) σε δραστηριότητες, αντί να εστιάζει σε κάθε τομέα ξεχωριστά.
Οι δραστηριότητες αυτές εξάπτουν την περιέργεια και ενθαρρύνουν τα παιδιά να πειραματιστούν, να αναρωτηθούν, να προβλέψουν και να διασκεδάσουν, ενώ ταυτόχρονα μαθαίνουν έννοιες όπως η χημεία, η κίνηση και η δύναμη.
Καλλιεργούν σημαντικές δεξιότητες, όπως η κρητική σκέψη και η επίλυση προβλημάτων, αλλά επιπλέον τα βοηθούν να αγαπήσουν τη μάθηση και να αναπτύξουν τη φυσική τους περιέργεια για το πώς λειτουργεί ο κόσμος γύρω μας.
Το STEAM προσθέτει σε όλα αυτά και την τέχνη (art) που είναι και το σημαντικότερο κομμάτι της εξίσωσης.
Είναι επιτακτικό να μάθουν να κατασκευάζουν και να λύνουν προβλήματα, αλλά ακόμα επιτακτικότερο να το κάνουν με μια ματιά δημιουργική και καλλιτεχνική.
Βιβλιοπρόταση: “100 απλές δραστηριότητες STEAM” από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο.
Παρακάτω θα σας παρουσιάσω 5 δραστηριότητες STEAM (μία από κάθε τομέα) που κάναμε με τα παιδιά τις τελευταίες μέρες.
Επιστημονικό πείραμα:
Σύννεφα βροχής με αφρό ξυρίσματος.
Με αυτό το απλό επιστημονικό πείραμα μαθαίνουμε έννοιες που σχετίζονται με τον καιρό και ταυτόχρονα διασκεδάζουμε αναμειγνύοντας χρώματα και παρατηρώντας τα να πέφτουν στο νερό μέσα από τον αφρό ξυρίσματος.
Υλικά:
- 1 διάφανο βάζο
- αφρός ξυρίσματος
- Υγρό χρώμα ζαχαροπλαστικής
- Σταγονόμετρα
- Νερό
Οδηγίες:
Γεμίζουμε τα 3/4 του βάζου με νερό και το υπόλοιπο με αφρό ξυρίσματος. Πάνω στον αφρό ρίχνουμε σταγόνες διαφορετικών χρωμάτων ζαχαροπλαστικής. Έπειτα από λίγο τα χρώματα θα αρχίσουν να κυλούν μέσα στο σύννεφο από αφρό ξυρίσματος και να πέφτουν στο νερό.
Σε περίπτωση που φαίνεται ότι το χρώμα αργεί λίγο να περάσει τον αφρό, τότε μάλλον το σύννεφο που φτιάξαμε είναι πολύ μεγάλο. Για να επιταχύνουμε τη διαδικασία, προσθέτουμε λίγο νερό στον αφρό, για να βαρύνει.
Σύντομα βλέπουμε στο νερό πολλές όμορφες χρωματιστές γραμμούλες.
Πρωτότυπες ιδέες τεχνολογίας:
Ζωγράφισε το όνομά σου στα δυαδικά.
Αυτή η δραστηριότητα είναι μια σπουδαία εισαγωγή στον προγραμματισμό, καθώς διδάσκει την έννοια του δυαδικού συστήματος, ενός συστήματος κωδικοποίησης που εμπλέκει δύο σύμβολα, συνήθως το 0 και το 1 (είναι ο τρόπος που οι υπολογιστές μετατρέπουν και αποθηκεύουν δεδομένα). Με αυτή τη δραστηριότητα δημιουργούμε ένα όμορφο έργο τέχνης ενώ ταυτόχρονα θα μάθουμε τη σημαντική αυτή έννοια.
Υλικά:
- Μολύβι
- Χαρτί
- Πινέλο
- Νερομπογιές
Οδηγίες:
Χρησιμοποιώντας τον πίνακα δυαδικής μετατροπής του βιβλίου γράφουμε απαλά με το μολύβι τον δυαδικό κώδικά για κάθε γράμμα του ονόματός μας στο χαρτί.
Στη συνέχεια με το πινέλο και τις μπογιές ζωγραφίζουμε αυτό που γράψαμε, ώστε να δημιουργηθεί η τελική εκδοχή.
Χρησιμοποιούμε διαφορετικά χρώματα για κάθε γράμμα και αφήνουμε τη δημιουργικότητα μας ελεύθερη. Όταν τελειώσουμε, θα έχουμε μια μοναδική ζωγραφιά με το όνομά μας γραμμένο στα “δυαδικά”.
Απλές προκλήσεις μηχανικής:
Καταπέλτης από ξυλάκια.
Ένας τέλειος τρόπος να μάθουμε έννοιες της φυσικής και κυρίως την κίνηση, είναι οι καταπέλτες. Κατασκευάζουμε έναν και εκτοξεύουμε διάφορα αντικείμενα παρατηρώντας ποια από αυτά θα φτάσουν μακριά.
Υλικά:
- 12 ξυλάκια
- 7 λαστιχάκια
- 1 πλαστικό κουτάλι
- Αντικείμενα για εκτόξευση όπως: πον πον, ζαχαρωτά, μπάλες από βαμβάκι ή οτιδήποτε άλλο.
Οδηγίες:
Βάζουμε 10 ξυλάκια το ένα πάνω στο άλλο και τα στερεώνουμε όλα μαζί τοποθετώντας ένα λαστιχάκι σε κάθε άκρη. Βάζουμε τα δύο ξυλάκια που έχουν απομείνει το ένα πάνω στο άλλο και κλείνουμε τη μία άκρη με ένα λαστιχάκι. Ανοίγουμε την άλλη άκρη και τοποθετούμε ανάμεσα τη στοίβα με τα 10 ξυλάκια.
Χρησιμοποιούμε ακόμα 2 λαστιχάκια για να στερεώσουμε με ζιγκ ζαγκ τη μεγάλη στοίβα στο πάνω ξυλάκι. Τέλος τοποθετούμε το κουτάλι στο πάνω ξυλάκι και στερεώνουμε με δύο λαστιχάκια.
Ώρα να αρχίσει η διασκέδαση! Δοκιμάζουμε να εκτοξεύσουμε διάφορα αντικείμενα και μετράμε την απόσταση που κατάφεραν να διανύσουν χρησιμοποιώντας έναν χάρακα.
Βιβλιοπρόταση: “100 απλές δραστηριότητες STEAM” από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο.
Όμορφες καλλιτεχνικές δημιουργίες:
Ζωγραφίστε ξύνοντας.
Ποιος λέει ότι χρειαζόμαστε πινέλα για να ζωγραφίσουμε; Σε αυτή τη διασκεδαστική δραστηριότητα δημιουργούμε ένα απίστευτο έργο τέχνης χρησιμοποιώντας απλώς μια πιστωτική κάρτα.
Υλικά:
- Άσπρο χοντρό χαρτί
- Κολλητική ταινία
- 1 ταψί
- Πλενόμενη μπογιά
- 1 πιστωτική κάρτα ή ένα μικρό τετράγωνο από χαρτόνι
- Χαρτί κουζίνας
Οδηγίες:
Κολλάμε τις τρείς πλευρές του χαρτιού στο ταψί. Δεν κολλάμε την πλευρά στην οποία θα βάλουμε την μπογιά. Τοποθετούμε στο χαρτί μεγάλες στάλες μπογιάς. Χρησιμοποιούμε 2 ή 3 χρώματα για πιο ελεγχόμενο χρωματικό θέμα ή όσο το δυνατόν περισσότερα για ένα πολύχρωμο αποτέλεσμα.
Με την πιστωτική κάρτα ξύνουμε την μπογιά προς την επιθυμητή κατεύθυνση ώστε να καλυφθεί το χαρτί.
Ύστερα από κάθε ξύσιμο σκουπίζουμε την πιστωτική κάρτα με ένα χαρτί κουζίνας για να μην μπλεχτούν μεταξύ τους τα χρώματα. Προσθέτουμε περισσότερη μπογιά και συνεχίζουμε να ξύνουμε για να γεμίσουμε τα άδεια σημεία, ώσπου να ολοκληρωθεί η ζωγραφιά.
Μαθηματικά; Κανένα πρόβλημα!
Λαβύρινθος για πον πον με ρολό από χαρτί κουζίνας.
Τα ρολά από χαρτί κουζίνας ή υγείας είναι ένα ανακυκλώσιμο υλικό που μπορούμε να το επαναχρησιμοποιήσουμε με πολλούς και διάφορους τρόπους.
Σε αυτή τη δραστηριότητα θα κόψουμε μερικούς κυλίνδρους και με αυτούς θα δημιουργήσουμε έναν αριθμητικό λαβύρινθο για πον πον.
Υλικά:
- Άδεια ρολά χαρτί κουζίνας ή υγείας
- Ψαλίδι
- Χάρακας
- 1 ρηχός δίσκος από πλαστικό ή χαρτόνι
- Κόλλα
- Πλενόμενος μαρκαδόρος
- Πον πον ή μικρά στρογγυλά αντικείμενα
Οδηγίες:
Κόβουμε τα ρολά σε 10 κυλίνδρους μήκους 4 εκατοστών. Τους τοποθετούμε μέσα στο δίσκο με τυχαία σειρά προσέχοντας να αφήνουμε αρκετό χώρο ανάμεσά τους, ώστε να χωράει να περάσει το πον πον. Σηκώνουμε τους κυλίνδρους βάζουμε μια σταγόνα κόλλα από κάτω του και ακουμπάμε ξανά στο ίδιο σημείο. Αφήνουμε την κόλλα να στεγνώσει για περίπου μία ώρα.
Στη συνέχεια γράφουμε πάνω στους κυλίνδρους τους αριθμούς από το 1-10 πάλι σε τυχαία σειρά. Βάζουμε το πον πον πάνω στο δίσκο και το παιχνίδι είναι έτοιμο να ξεκινήσει.
Σκοπός του παιχνιδιού είναι να περάσουμε το πον πον μέσα από τους κυλίνδρους ακολουθώντας την σωστή αριθμητική σειρά.
Βιβλιοπρόταση: “100 απλές δραστηριότητες STEAM” από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο.
Μέσα στο βιβλίο υπάρχει ξεχωριστό κεφάλαιο με Παιχνιδιάρικες ιδέες για παιδιά 1-3 ετών καθώς σε αυτή την ηλικία είναι σημαντικό να αναπτυχθούν κάποιες βασικές κινητικές δεξιότητες. Οι δραστηριότητες αυτής της ενότητας ενσωματώνουν δεξιότητες που αφορούν και το STEAM και τη βρεφονηπιακή ανάπτυξη.
Επίσης ένα ξεχωριστό κεφάλαιο παρουσιάζει Δραστηριότητες STEAM για κάθε εποχή. Παράλληλα με την εναλλαγή των εποχών, μπορούμε να εναλλάσσουμε και τις δραστηριότητες μας υλοποιώντας και μερικές εποχιακές ή γιορτινές ιδέες. Την άνοιξη και το καλοκαίρι μπορούμε να κάνουμε τις δραστηριότητες μας σε υπαίθριους χώρους, ενώ το φθινόπωρο και τον χειμώνα μπορούμε να χρησιμοποιούμε φύλλα, κολοκύθες, χιόνι και άλλα.
Και στο τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου υπάρχουν ιδέες για Αισθητηριακό παιχνίδι το οποίο είναι και αυτό που εστιάζει σε μία η περισσότερες από τις αισθήσεις μας. Η ενσωμάτωση του σε δραστηριότητες STEAM είναι ένας εξαιρετικός τρόπος να εμβαθύνουμε σε κάτι και να διασκεδάσουμε. Οι δραστηριότητες αυτές δημιουργήθηκαν με στόχο τη συμπερίληψη μιας αίσθησης σε αυτές και εγγυώνται μια διασκεδαστική εμπειρία μάθησης.
Το βιβλίο με τις “100 απλές δραστηριότητες STEAM” για μικρούς επιστήμονες και καλλιτέχνες απευθύνεται κυρίως σε παιδιά ηλικίας 4 ετών, όμως επειδή περιλαμβάνει και δραστηριότητες για μικρότερες ηλικίες θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι κατάλληλο ακόμα και για παιδιά από 1 έτους.
Συστήνω και αυτό το βιβλίο ανεπιφύλακτα μιας και αποτελεί έναν εξαιρετικό οδηγό για χαρούμενες και δημιουργικές ημέρες ενώ ταυτόχρονα καλλιεργεί τις πρώτες γνώσεις στη χημεία, τη φυσική, τον προγραμματισμό, την ανάμειξη χρωμάτων και πολλά ακόμα.
